Rodzicu, musisz wiedzieć:

 

co nastolatkowie robią w Internecie?

Nastolatkowie pobierają muzykę, korzystają z wiadomości błyskawicznych, poczty elektronicznej i grają w gry internetowe. Aktywnie korzystają z wyszukiwarek, aby odnaleźć w Internecie interesujące ich informacje. Większość nastolatków ma już za sobą wizyty w pokojach rozmów, wielu uczestniczyło w rozmowach dorosłych lub prywatnych. Chłopcy w tej grupie wiekowej prawdopodobnie przekraczają dozwolone granice poszukując grubiańskiego humoru, krwi, hazardu lub witryn przeznaczonych wyłącznie dla dorosłych. Dziewczęta raczej korzystają z pokojów rozmów, są więc bardziej narażone na molestowanie seksualne.


Najczęstsze zagrożenia, na jakie narażone są dzieci:

-kontakt z treściami pornograficznymi
-kontakt z materiałami epatującymi przemocą
-kontakt z pedofilami
-uzależnienie od Internetu
-kontakt z internetowymi oszustami
-nieświadome uczestniczenie w działaniach niezgodnych z prawem
-konsekwencje finansowe (np. korzystanie z dialerów, czyli programów łączących komputer z Internetem za pośrednictwem numerów 0-700)
-nieświadome udostępnianie informacji (np. numerów kart, adresów, haseł itp.)

 

 

 

Internetowe zagrożenia dzieci i młodzieży

 

Większość rodziców jest świadoma, że internet nie zawsze jest dla ich dzieci miejscem bezpiecznym. Jeśli jednak chodzi o szczegółową wiedzę na temat zagrożeń online, nie jest ona powszechna. Przekazy medialne prezentują często sprzeczne informacje – raz internet przedstawiany jest jako wspaniałe osiągnięcie cywilizacyjne dające młodym nieograniczone możliwości, innym razem widzimy obraz wirtualnej przestrzeni pełnej najgorszych zagrożeń: pedofilii, przemocy, samobójstw itp. Nic dziwnego, że niejeden rodzic czuje się zagubiony, nie wie co ma robić i w rezultacie nie robi nic. Dodatkowo spotykamy się często ze stwierdzeniem, że współczesne dzieci lepiej „znają się na internecie” niż ich rodzice i to właściwie one powinny rodziców uczyć.

 

W rzeczywistości nie jest tak, że dzieci tylko dzięki temu, że spędzają w sieci dużo czasu, umieją rozpoznać niebezpieczeństwa i wiedzą jak zachować się w każdej zagrażającej sytuacji. Współcześnie internet jest głównie medium umożliwiającym kontakty międzyludzkie i to przede wszystkim kompetencje społeczne (nabywane z wiekiem i doświadczeniem życiowym), a nie kompetencje techniczne są kluczowe dla zachowania bezpieczeństwa w sieci. Dlatego też dorośli nie powinni w żadnym wypadku wycofywać się i pozostawiać dzieci i młodzież w internecie samym sobie, ale muszą mądrze towarzyszyć im w poznawaniu wirtualnego świata.

 

Na początek warto usystematyzować wiedzę związaną z zagrożeniami online. W najprostszym ujęciu (znanym od angielskiego akronimu jako „model 3C”) zagrożenia te mogą się wiązać:

 

• Z niewłaściwymi lub szkodliwymi treściami z jakimi mogą się zetknąć młodzi w internecie (content)
• Z niebezpiecznymi osobami, które będą się chciały z nimi kontaktować w internecie (contact)
• Z niebezpiecznymi działaniami jakie mogą sami podejmować, a które mogą mieć dla nich przykre konsekwencje (conduct)

 

Spróbujmy przyjrzeć się skrótowo tym trzem poziomom zagrożeń.

 

1. Niebezpieczne treści

 

W pierwszej kolejności w tej kategorii wymieniane są materiały pornograficzne, które mimo prawnych zakazów ciągle są w bardzo łatwy sposób dostępne także dla niepełnoletnich użytkowników. Serwisy pornograficzne często zestawiają obok siebie erotykę i tzw. miękką pornografię z obrazami i filmami ukazującymi seks pełen aberracji i przemocy. Międzynarodowe badania EU-NET-ADB z 2012 r. pokazują, że kontakt z pornografią miało ponad dwie trzecie (67%) polskich gimnazjalistów. Jednak niebezpieczne treści obejmują także przemoc i rasizm oraz przekazy promujące zachowania autodestrukcyjne (takie jak promocja brania narkotyków, skrajnego odchudzania, czy wręcz sposobami na samobójstwa).                         Z przynajmniej jedną z powyższych kategorii kontakt miało 54% gimnazjalistów

 

2. Niebezpieczne kontakty

 

Internet umożliwia nawiązywanie nowych znajomości i łatwe znajdowanie ludzi o podobnych zainteresowaniach czy poglądach. Jest to jedna z jego ważnych funkcji, ale także tutaj może dochodzić do nadużyć. Oprócz zjawiska tzw. groomingu czyli uwodzenia dzieci w internecie w celu późniejszego wykorzystania seksualnego, niebezpieczne kontakty mogą dotyczyć także zjawisk takich jak werbunek do sekty lub grupy przestępczej. Według przywołanych już badań, aż 69% gimnazjalistów poznało w internecie kogoś, kogo nie znało wcześniej. Co bardziej niepokojące, aż 31% spotkało się z taką osobą na żywo. O ile zazwyczaj te znajomości nie kończą się oczywiście źle, o tyle warto zachować ostrożność, szczególnie w przypadku spotkań na żywo.

 

3. Niebezpieczne działania: cyberprzemoc i seksting

 

W tej kategorii znajdują się przede wszystkim zachowania określane mianem agresji elektronicznej lub cyberprzemocy. Mogą one przyjmować różne formy takie jak agresja werbalna, zamieszczanie kompromitujących materiałów, czy tworzenie specjalnych obraźliwych stron lub profili. Ofiarą różnych form przemocy pada nawet co piąty gimnazjalista (22%). Innym, stosunkowo nowym, trendem jest tzw. seksting, czyli przesyłanie własnych intymnych zdjęć lub filmików za pomocą telefonu komórkowego lub komunikatorów internetowych. W niedawnym badaniu Fundacji Dzieci Niczyje do wysyłania takich materiałów przyznało się aż 11% młodych ludzi.

 

Jak zabezpieczyć dziecko przed wszystkimi tymi zagrożeniami? Z badań i rozmów z dziećmi           i młodzieżą wiadomo, że często ich rodzice nie mają pojęcia, co robią młodzi w internecie. Dlatego z całą pewnością podstawą jest towarzyszenie dziecku w jego odkrywaniu internetu. Ważne są także rozmowy o tym, jakie sytuacje mogą się przydarzyć w sieci i jak się wtedy zachować.

 

Jeśli już wydarzy się coś złego, ważne aby nie tracić głowy, nie obwiniać siebie, ani dziecka, ale okazać wsparcie i spróbować znaleźć rozwiązanie. Jeśli znajdziemy się w trudnej sytuacji, pomocy i porady, co robić możemy szukać pod bezpłatnym numerem telefonu 800 100 100 – jest to specjalny telefon zaufania dla rodziców i profesjonalistów w sprawach bezpieczeństwa dzieci, prowadzony przez Fundację Dzieci Niczyje.

 

Osoby zainteresowane pogłębieniem wiedzy zachęcamy do sięgnięcia po bezpłatne publikacje, takie jak niedawno wydane przez Polskie Centrum Programu Safer Internet (NASK i Fundację Dzieci Niczyje) kompendium „Bezpieczeństwo dzieci online” (http://fdn.pl/kompendium), a także poradnik dla rodziców „Bezpieczne Media” wydany przez Fundację Orange http://bezpiecznystarter.com/docs/dc/Bezpieczne_Media_Final_version.pdf)

 

Fundacja Dzieci Niczyje jest Partnerem projektu IAB Polska „Bezpieczne Interneciaki”, współfinansowanego ze środków MAiC

 

Autor: Szymon Wójcik - Koordynator projektu Saferinternet.pl, Fundacja Dzieci Niczyje

 

Jest absolwentem socjologii – stosowanych nauk społecznych na Uniwersytecie Warszawskim. Pracuje w Fundacji Dzieci Niczyje, gdzie koordynuje działania dotyczące bezpieczeństwa dzieci w internecie w ramach Polskiego Centrum Programu Safer Internet. Angażuje się również w prowadzenie badań dotyczących tej tematyki. Był polskim koordynatorem badań EU NET ADB dotyczących problemu nadużywania internetu wśród młodzieży. Jest autorem lub współautorem szeregu publikacji dotyczących zagrożeń internetowych wśród dzieci i młodzieży.

 

 

 

Nauka gry - czy to na pewno dobry pomysł?

 

Nauka gry na instrumencie może nieść ze sobą wiele korzyści, jednak wymaga także wiele wysiłku i wytrzymałości. Nauka gry powinna sprawiać dziecku przede wszystkim przyjemność. Dlatego ważne jest, aby dziecko przede wszystkim okazywało zainteresowanie instrumentem i miało ochotę się uczyć. Mniejszy lub większy spadek motywacji jest od czasu do czasu dozwolony, jednak nauka gry nie powinna być dla Was męczarnią. Dziecko może zainteresować się grą na instrumencie tylko wtedy, gdy będzie uczyło się dobrowolnie.

 

Nie każde dziecko musi grać na instrumencie, aby móc w pełni wyrazić siebie. Jeżeli Twoje dziecko ma talent sportowy, ruch i aktywność fizyczna będą na pewno dla niego dużo lepszym pomysłem. Zastanów się razem z dzieckiem, co robi najchętniej i omówcie wspólnie, jak zorganizujecie jego wolny czas. Zwracaj przede wszystkim uwagę na to, aby szkoła i nauka gry nie zabierały dziecku zbyt wiele czasu, aby mogło ono poświęcić w ciągu dnia także trochę czasu na zabawę z przyjaciółmi.

 

Nauka gry - kiedy?

 

Z reguły większość szkół muzycznych zaleca, aby nauka gry rozpoczęła się w wieku około 6-7 lat. Dobrze jest zacząć już w szkole podstawowej, gdyż wtedy dzieci są szczególnie chłonne. Są już wystarczająco duże, aby regularnie ćwiczyć i czytać nuty, ale jeszcze na tyle młode, że nauka gry nie sprawia im trudności. Nauka gry na instrumencie wspiera rozwój dziecka w szczególny sposób. Poniżej przedstawiamy niektóre z możliwych pozytywnych konsekwencji umiejętności gry na instrumencie dla dziecka:

 

• Postrzeganie dziecka jest wspierane przez grę na instrumencie, gdyż dzięki temu mózg ćwiczony jest w szczególny sposób; między innymi gdy dziecko uczy się dokładnie słuchać.
• Nauka gry pozytywnie wpływa także na rozwój mowy dziecka. Poprawie ulegają poczucie rytmu oraz przetwarzanie sygnałów dźwiękowych.
• Jeśli dziecko uczy się grać, poprawia się jego motoryka mała.
• Nauka gry trenuje także zdolność koncentracji, co pozytywnie przyczynia się do rozwoju mózgu.
• Nauka gry na instrumencie wspiera także kompetencje społeczne dziecka. Bowiem jeśli Twoje dziecko gra z innymi, musi się także nauczyć współpracować ze swoimi partnerami w zespole.

 

Nauka gry na jakim instrumencie?

 

Zasadniczo Twoje dziecko powinno samo wybrać sobie instrument, na którym chciałoby się uczyć. Być może szkoła muzyczna w Twojej okolicy oferuje także specjalne kursy pomagające w podejmowaniu decyzji, w których przedstawione zostaną dzieciom różne instrumenty tak, aby dziecko otrzymało wsparcie przy wyborze instrumentu. Popularnymi instrumetami na dobry początek są: pianino lub fortepian, flet prosty lub skrzypce. Twoje dziecko powinno być przede wszystkim zainteresowane instrumentem i nauką gry na nim. Zadbaj o to, aby pasował on do dziecka i aby nauka nie była zajęciem ponad jego siły. Nauka gry na instrumentach dętych powinna rozpocząć się na przykład dopiero około 10-12 roku życia, gdyż dziecko dopiero w tym wieku ma na tyle mocne płuca, aby móc skutecznie dmuchać w ustnik. Instrumenty strunowe są natomiast nieodpowiednie dla niespokojnych i ruchliwych dzieci.

 

Zanim kupisz dziecku drogi instrument, warto zacząć od wypożyczenia lub kupna używanego. Twoje dziecko może także najpierw wziąć kilka lekcji próbnych, aby zobaczyć, czy instrument i nauka gry rzeczywiście mu się podobają. Jeśli uczeń po tej fazie testowej nadal zainteresowany jest grą, będziesz mogła kupić mu jego osobisty instrument.

 

Nauka gry - jak wspierać dziecko?

 

Możesz także wspierać swoje dziecko okazując mu zainteresowanie jego muzycznym rozwojem. Sama nie musisz być muzykalna, nie musisz także umieć grać na jakimkolwiek instrumencie. Wystarczy, jeśli będziesz słuchać, gdy dziecko ćwiczy i chwalić go za poczynione postępy. To zmotywuje je do dalszego działania.

 

Najlepiej będzie, jeśli nauka gry w domu będzie odbywała się o stałych godzinach. W ten sposób codzienne ćwiczenia staną się rutyną i oszczędzicie sobie niepotrzebnych dyskusji. Twoje dziecko będzie chciało uczyć się dalej tylko wtedy, gdy będzie robiło postępy, a te można uzyskać wyłącznie poprzez regularne ćwiczenie. Nie powinnaś być jednak zbyt surowa i możesz pozwolić dziecku od czasu do czasu zrobić sobie przerwę. Na początku do ćwiczeń wystarczy 10 do 15 minut dziennie. Im dziecko będzie starsze, tym dłuższy może być także czas ćwiczenia.

 

Autor: Mariusz Turkiewicz